28 Xullo, 2012-Brétemas, Manuel Bragado

Memorable foi o concerto no Auditorio Municipal de Teo de presentación do librodisco O meu primeiro Celso Emilio. Unha gozada escoitar oito poemas de Celso Emilio interpretados por unha ducia de músicos extraordinarios. Unha ocasión única que sabemos será moi difícil repetir. Abriu María Manuela –tamén formidable ilustradora do libro– con «Erguerémo-la espranza», un dos poemas civicos de Longa noite de pedra. Fermoso o seu diálogo con Manolo Dopico, apoiado na firmeza das cordas da guitarra de Xurxo Varela e o violín de Nuria Lestegás. «Saúde a todos, compañeiros!» foi o retrouso que deu inicio a un concerto no que a emoción e a complicidade do público foron en incremento. Continuaron Xiana e Mero cun dúo inédito con «Eu en ti», un intenso poema de amor d’ O soño sulagado, musicado polo propio Mero. A interpretación de Xiana de «María Soliña» foi un dos momentos máis inesquecibles do serán; o arranxo de Xurxo Varela da versión de A. Paz Valverde é marabilloso. Outrosí sucede cos «Cantares» de María Manuela, un tema que ela arranxou ao xeito tradicional de Onde o mundo se chama Celanova, cun acompañamento de José L. do Pico á zanfona. A versión potentísima de «Irmaus», probablemente a peza estrela do disco, marcou outro momento de máxima emoción. O centenar de asistentes quedamos abraiados pola interpretación coral do himno de Mini, un dos temas esenciais na formación sentimental da nosa xeración de nacionalistas galegos. De bagoar. A seguir, «Moraima», versión de Suso Vaamonde do poema «Xaneiro 1972,II», recuperou a voz do íntimo doutro poema de amor de beleza desbordada. Xiana deixounos pampos coa súa versión de «Agardarei», con arranxos jazzísticos de Nani García, mellorando de lonxe a que fixera Batallán. Quedará para a nosa memoria a saída de Xosé Lastra para compañar(fachendoso) a Xiana no escenario. Todo o elenco no escenario bailou cos aires caribeños do derradeiro tema, «A mulata Coromoto», outro dos temas de Miguel Varela, o músico ferrolán ao que se lembrou en varias ocasións ao longo do concerto. Pagou moito a pena editar este traballo musical e literario no centenario de Ferreiro, cheo de matices e sutilezas. Un modelo do que entendemos é a edición estendida que precisa un momento como o actual. Se o público así o entende, pretendemos que teña continuidade o vindeiro ano con «A miña primeira Rosalía», con motivo da celebración do 150 aniversario da publicación de Cantares gallegos. Luís Ferreiro e máis eu baixamos cantando pola autoestrada máis contentos ca cucos. O de Teo foi moito. A próxima presentación d’ O meu primeiro Celso Emilio será o xoves, 9 de agosto, ás 21:15 horas, na Feira do Libro da Coruña. Avisados quedamos.

 

29-07-2012

EN CELANOVA, na parede exterior do mosteiro de San Rosendo, moito máis que O Escorial de Galicia como din os refitoletros ou as damas da media améndoa, ese abraio vertixinoso que contén (xogo de caixas chinesas ou bonecas rusas) unha sorpresa -minimalista- máis, a capeliña mozárabe de San Miguel, hai unha pintada. Non feita con aerosol senón con brocha gorda.
No ano 1933. E reza o rótulo: Adiante, publicitando o único número do que fora órgano das Mocidades Galeguistas de Celanova. Número que recibín o outro día, en edición facsimilar moi coidada, no peche das Xornadas adicadas a Celso Emilio pola UIMP. Non vou enumerar todos os participantes nelas, moitos e de calidade, de Xesús Alonso Montero a Luciano Rodríguez, quen deran a lección inaugural e a de clausura dun curso ben levado por José María Paz Gago. Eu quero dicir, simplemente, que o centenario do nacemento de Celso demostra que o coraxudo (ilustrado, namorado,paisaxístico) poeta celanovés, como Castor Elices ou Curros Enríquez, segue a gañar batallas despois de morto. No verán infausto de 1979, cando aínda podía tirar moito vitriolo, mais tamén amor, da súa pluma de aceiro nunca esgallada. Celso Emilio é xa un clásico. “O que non se pode tocar”, como dicía non sei quen. Un clásico que se abra por onde se abra, como fixen eu o outro día no púlpito de San Rosendo co seu Credo, ou Alfredo Conde con Consellos (baseado no Libro dos Proverbios), ten lume aproveitable. Desta maneira hai versos de Celso que, en cincocentos anos, terán actualidade, e quen os diga igual xa nin sabe o seu autor. Como comeza pasar hoxe co nerudiano “Es tan corto el amor, es tan largo el olvido”, inserido xa no tesouro popular,algo semellante vai acontecer con “O patrón está rico á miña conta,eu á súa estou vello”. E máis, moitas máis cousas que eu podería dicir deste Celso Emilio Ferreiro, que nada lle debe a Voces Ceibes (contra do que algúns sosteñen). Voces Ceibes máis ben,algúns dos seus compoñentes, é a que está en débeda con Celso Emilio Ferreiro. E Galicia enteira, si, hoxe máis que nunca precisada de quen lle diga, poéticamente falando, as verdades do barqueiro. Celso Emilio Barqueiro, por exemplo, axudando aos cegos cruzar o río. Si.