Unha nova edición de “Longa noite de pedra” proxecta a obra literaria de Celso Emilio Ferreiro no ámbito internacional

A obra literaria de Celso Emilio Ferreiro dá un paso adiante na súa difusión fóra das fronteiras de Galicia e na chegada a novos públicos. Faino cunha nova edición de Longa noite de pedra, unha versión bilingüe galego-castelán de Auga Editora, que foi presentada esta mañá polo secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, no Centro Galego de Arte Contemporánea (CGAC), en Santiago de Compostela.

A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria colabora coa publicación do volume no marco do Ano Celso Emilio Ferreiro. O pasado mes de febreiro, durante a presentación pública da programación coa que se está a conmemorar o centenario do nacemento do escritor e os cincuenta anos de Longa noite de pedra, Anxo Lorenzo xa avanzara a publicación de novas edicións da obra do escritor, “que permitan un mellor coñecemento do autor en Galicia, pero tamén no ámbito internacional, dada a calidade e o interese que ten a súa poesía”, dixo.

Estudo introdutorio e ilustracións

A obra acompáñase dun estudo introdutorio sobre a vida e a produción poética do autor, realizada polo filólogo e crítico literario Ramón Nicolás, que tamén foi o encargado de traducir os versos ao castelán. O poemario complétase con ilustracións de María Lires, que fixo “unha lectura en imaxes da obra, para ofrecernos un pouco de luz e de cor nos versos da noite de pedra”, explicou o secretario xeral.

Anxo Lorenzo, Ramón Nicolás e María Lires participaron xunto coa responsable de Auga Editora, Mercedes Pacheco, na presentación do volume. Tamén asistiu o presidente da Fundación Celso Emilio Ferreiro e fillo do escritor, Luís Ferreiro, ao que Anxo Lorenzo lle agradeceu “a súa colaboración permanente co conxunto de actuacións programadas para este ano 2012”, proclamado polo Parlamento de Galicia o Ano de Celso Emilio Ferreiro.

Nova ventá aberta a América Latina

Para que esta nova edición chegue ás mans dos lectores interesados, a consellería reforzará as canles de distribución comercial coa presentación da obra na Feira do Libro de Bos Aires, o próximo mes de abril, á que a Xunta acudirá cun expositor para a literatura galega. Ademais, está prevista unha doazón de exemplares á Biblioteca do Goberno da Cidade de Bos Aires, na que a Xunta de Galicia iniciou nos últimos anos a sección Rosalía de Castro, dedicada ao libro galego.

Traducións ao inglés e ao francés

“Non temos dúbida ningunha do interese destes versos entre lectores doutras latitudes”, asegurou Anxo Lorenzo. Por iso, en 2012, ademais desta edición bilingüe, publicaranse  unha edición galego-inglés do poemario, que se incluirá na nova entrega da colección  Galician Classics da Xunta de Galicia, e outra galego-francés, preparada por Editions L’Harmattan.

A Secretaría Xeral de Cultura aborda estas edicións desde a colaboración con editoras que apostan por situar a obra de Celso Emilio Ferreiro no mercado, “con rigor, con estética e con profesionalidade”. Neste sentido, Anxo Lorenzo agradeceu o esforzo editorial de Auga Editora, así como as facilidades que Edicións Xerais de Galicia está a ofrecer para favorecer a saída ao mercado destes proxectos. 

Estas novas publicacións que se presentarán ao longo deste ano constitúen, segundo afirmou Anxo Lorenzo, “pequenos pasos para avanzarmos na difusión internacional dos nosos escritores e tamén pequenos pasos para dar a coñecer a literatura galega a través do diálogo cos falantes doutras linguas”.

Iniciativas que van da vila natal do poeta a internet

A celebración do Ano Celso Emilio Ferreiro conta cun completo programa de actividades co que lle achegar á cidadanía a obra e a vida do escritor. Diversos departamentos da Xunta de Galicia promoven esta celebración coa implicación de múltiples entidades públicas e privadas, como o Consello da Cultura Galega, o Concello de Celanova, a Real Academia Galega, universidades estranxeiras, empresas editoriais e, particularmente, a Fundación Celso Emilio Ferreiro.

Esta colaboración xa permitiu poñer en marcha no que vai de ano diversas iniciativas. É o caso da campaña Cen anos, cen comercios, cen poemas, unha actuación singular que difunde os versos do escritor a través dos escaparates de Celanova e que inclúe tamén un xogo literario no que poden participar os estudantes que visiten durante 2012 a Casa dos Poetas de Celanova.

Tamén está xa accesible en internet o sitio web oficial de Celso Emilio Ferreiro, unha base de información imprescindible para se achegar á vida e á obra do escritor, dispoñible no sitio web www.celsoemilioferreiro.org. 

/por

“Sorprende a amizade entre Celso Emilio e Cela”

O crítico literario e investigador Ramón Nicolás publicará a finais de maio a súa agardada biografía de Celso Emilio Ferreiro. A obra atópase en proceso de maquetación e a Editorial Xerais pretende lanzalo ás librarías galegas a finais de maio e iniciar as presentacións na Feira do Libro do Vigo. Polo momento, a obra de Nicolás non ten un título definitivo, mais a editorial manexa como provisional Celso Emilio Ferreiro. No rodicio da vida. Esta será unha biografía de gran dimensión, apoiada nunha ampla documentación e que busca diferenciarse doutras obras xa realizadas sobre a vida do poeta celanovés. “Non quixen facer unha biografía literaria como a que realizou o profesor Xesús Alonso Montero. Neste libro sacrifico o que sería tecer interpretacións sobre as obras literarias para centrarme no seu mundo, na súa vertente máis persoal e vital”, explica Ramón Nicolás. Para o director de Xerais, Manuel Bragado, esta biografía será a partir de súa publicación unha obra de “referencia” para coñecer o autor de Longa noite de pedra.

A estrutura do libro responde a unha biografía ao uso baseada nunha diversa documentación, pero o autor permitiuse certas licenzas para ir un pouco máis alá. “Trátase dunha biografía canónica, con moitos documentos e que segue unha liña cronolóxica. Pero, ao mesmo tempo, intercálase algún capítulo que relata momentos da vida de Celso Emilio Ferreiro cun xeito ficcional”, admite Ramón Nicolás, quen aclara que tomou esa licenza para lle dar un “rexistro diferente”, pero que todo ten unha “base documental”. Dese modo, o biógrafo relatará determinados momentos da obra do poeta, como a morte de seu pai ou o inicio da guerra civil.

A AMIZADE “SORPRENDENTE” CON CELA

Para elaborar a biografía, Ramón Nicolás -investigador que leva anos furando na vida e obra de Celso Emilio- mergullouse nun amplo conxunto de documentos, gran parte cedidos pola Fundación Celso Emilio Ferreiro. Entre eses pegadas do pasado, o biógrafo tamén tivo acceso á correspondencia do escritor. “Consultei o epistolario que el tiña, conservado no seu arquivo. Aí había unha gran serie de cartas que revelan moitas cousas do seu ámbito privado”, explica Nicolás, quen puido acceder principalmente ás cartas recibidas por Celso Emilio, xa que o poeta non adoitaba facer copias das que el enviaba.

A través da correspondencia, Ramón Nicolás realiza unha análise da evolución ao longo dos anos das relacións que mantivo con determinados persoeiros. Cunqueiro, Luís Seoane ou Fernández del Riego foron algunhas das persoas coas que máis carteou. Non obstante, un nome que destaca entre todos pola longa relación e a sorprendente amizade é o de Camilo José Cela. “Como investigador, a relación entre Cela e Celso Emilio foi a que máis me sorprendeu. As cartas comezaron a finais dos corenta. Estableceuse unha amizade perenne, sen ningún conflito pese as diferenzas de carácter ideolóxico e político que mantiñan”, explica Nicolás. Segundo o autor da obra, as cartas ofrecen unha “imaxe sorprendente” do autor de La Colmena. “Hai referencias de Cela sobre o seu traballo na RAE para eliminar definicións pexorativos da entraga ‘gallego’. Hai cartas tamén nas que Cela amosa sentimentos de pertenza a Galicia e mesmo chega a autodenominarse como emigrante”, sinala Nicolás.

Algunhas cartas con Cela e con outros persoeiros recolleranse nun apéndice da obra, que contará con máis de 50 documentos de diversa índole. Deste xeito, os lectores poderán ler misivas de Celso Emilio, coñece rdocumentos de cando foi expulsado da Hermandad Gallega de Caracas ou ver unha gran gama de fotografías.

Un exemplo do tipo de pezas que terán os lectores nese apéndice pódese consultar á esquerda. A Fundación Celso Emilio Ferreiro cedeu a Dioivo esta credencial do ano 1971, asinada por Alonso de los Ríos, polo que o poeta entraba a formar parte do Consello de Galiza. Este documento, xunto outros moitos, aparecerá recollido no apéndice da biografía preparada por Ramón Nicolás.

O CELSO EMILIO POLÍTICO

A relación entre Cela e Celso Emilio sorprende na medida en que a figura do poeta está vencellada a unha visión política radicalmente oposta á do Nobel. Unha dimensión política e militante que describe o libro, dende os  comezos do poeta na Federación da Mocidade Galeguista. “A súa actividade política transita polo nacionalismo, aínda que lle fixo ás beiras ao PC durante bastante tempo. Fóra diso, formou parte da fundación da UPG”, lembra Nicolás.

Non obstante, acabaría marchando desa formación tralo seu paso por Venezuela. “Quedou moi desencantado polo certo illamento que viviu en Caracas coa UPG, cando volve no ano 1974, desvincúlase da UPG”, explica. Despois, o poeta concluíría a súa evolución política entrando no PSOE co obxectivo de galeguizalo. “A razón do seu ingreso é galeguizar o partido. El entrou no partido coa intención de darlle un ton galeguista”, conclúe Ramón Nicolás.

ACTIVIDADE POLO CENTENARIO

A publicación de Ramón Nicolás será, probablemente, un dos momentos máis destacados do Centenario de Celso Emilio Ferreiro, unha conmemoración que está a encherse de actos e diversas iniciativas, tanto institucionais como populares. Este feito pode lembrar ao que se viviu en 1989, ano no que se lle dedicou as Letras Galegas. “Neste sentido, as Letras Galegas de Celso Emilio Ferreiro foron, para min, o máis parecido que houbo ao Vento Lois. Ese ano había motísimos actos nos que se implicou a xente, no que tamén se implicaron organizacións e asociacións de veciños. Este ano tamén parece que haberá bastante actividade sobre a súa figura”, sinala Nicolás.

Ao redor dese calendario de actividades, xerouse nos últimos días unha polémica pola programación institucional. A semana pasada, o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, presentou os actos institucionais previstos para celebrar a efeméride acompañado por representantes do Consello da Cultura Galega, da RAG, do Centro Pen, das Fundacións de Celso Emilio, de Curros e da Cidade da Cultura. Na foto faltaba só a Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG). Esta situación soprendeu a Nicolás, quen comentou a ausencia no seu blog Caderno da Crítica. Acto seguido, respondeu nun comentario a secretaria da AELG, Mercedes Queixas, deixando ás claras que a Asociación de Escritores non fora convidada a participar. A polémica quedou servida e a omisión da entidade deixa en mal lugar os novos resonsables da Xunta en materia cultural.

 

FOTOGRAFÍA: Fundación Celso Emilio Ferreiro

/por

Celso Emilio Ferreiro no Bierzo

Ramón Nicolás, recolle no seu blogue Caderno da crítica, unhas reflexións suscitadas ao fío da publicación dun artigo de César Gavela no Diario de León arredor da visita a Ponferrada que Celso Emilio Ferreiro realizou a finais de 1974. Reprodúcese aquí o artigo do escritor leonés:

Amancio Prada y José Álvarez de Paz fueron los apóstoles de Celso Emilio Ferreiro en la Ponferrada del último Franco. Ellos nos descubrieron a un poeta gallego de verbo social y hermoso. Con talento, no solo con denuncia. Con verdad y con fuerza. Porque hay una poesía social que es poesía. Y porque Celso Emilio Ferreiro era un gran lírico. Un hijo de Celanova; de aquellas melancolías. Que él parecía no tener. Porque era bravo y era joven siendo ya mayor. Era rubio y era historia viva de Galicia. Todo eso lo sabía yo cuando fui a verle a la cafetería del Temple un día de diciembre de 1974; me temblaban un poco las piernas. Horas antes, al mediodía, nos había emocionado en el teatro Adriano leyendo poemas de su libro Longa noite de pedra; también de otros libros. Amancio Prada se alternaba con él, cantando. El maestro de aquel ceremonial cívico y predemocrático fue Pepe Álvarez de Paz. A Celso Emilio le regalamos una bandeja de plata: «gracias por tu poesía necesaria» llevaba grabado. Pero toda poesía es necesaria cuando es poesía. Sin adjetivos. Toda poesía es el centro del vivir humano. Heidegger lo dijo muy bien: el hombre habita la vida poéticamente. Mucho más de lo que estaríamos dispuestos a reconocer. Porque eso somos: azar, emoción, sueños, amor. Tristezas y gozos, tiempo que pasa. Y que sea en libertad, en armonía.

     Celso Emilio me contó muchas cosas. De cómo le perseguía en Vigo la policía política; de sus años en Venezuela, donde emigró ya de mayor; de sus días nuevos en Madrid, donde había regresado poco tiempo antes. Después nos fuimos a la estación. El escritor volvía con su mujer a Madrid en el expreso nocturno, que venía abarrotado. Salté al pasillo, luché con varios oponentes pero pude reservarles dos plazas. Ellos tardaban, venían despacio, y la gente me acometía. Pero defendí los asientos tapizados de verde.

     Un año después estuve en su casa de Madrid, en el paseo de las Delicias. Hogar modesto y algo vacío donde aquel hombre cordial lo llenaba todo. Y donde bebimos una botella de orujo con él. La botella la traía el médico y músico Luis Emilio Batallán. Los otros dos visitantes eran Vicente Araguas, también músico, y el periodista y escritor Ramón Pernas. Fue una noche extraordinaria. De palabras y luz.

   Celso Emilio murió en 1979. Era mayor, pero no viejo. En este año de 2012 habría cumplido los cien. Él era un hombre que amaba y conocía el Bierzo; lo había transitado como cazador y como hombre de sueños. Por eso, en este año tan generoso de centenarios de escritores, yo creo que deberíamos guardar un día para evocar al gran poeta gallego. Aunque solo fuese para imaginarlo en las orillas del Burbia, donde estuvo unas cuantas veces. Donde fue feliz.

 

/por

Exposición conmemorativa dos 50 anos da publicación de Longa noite de pedra

Segundo informa hoxe El Correo Gallego a Biblioteca Novacaixagalicia de Santiago de Compostela, dirixida ao público infantil e xuvenil, prepara catro mostras bibliográficas que se poderán visitar nas súas instalacións de Frei Rosendo Salvado. Entre elas salientamos a titulada “Celso Emilio Ferreiro: 50 anos da publicación de Longa noite de pedra”, que se poderá visitar na biblioteca ao longo deste mes de marzo, en horario de 16,20 a 20,00. Desde a Fundación Celso Emilio Ferreiro agradecemos vivamente esta iniciativa.

/por

“O obxectivo é que os rapaces de 15 anos flipen con Celso Emilio”, declaracións de Aser Álvarez en Dioivo

O novo xornal dixital en lingua galega, Dioivo, estréase incluíndo unha entrevista, realizada por Carlos Meixide, a Aser Álvarez, cabezaleiro da Asociación Arraianos e responsable do Monográfico Celso Emilio Ferreiro fai 100 anos. Deixamos aquí unha ligazón á entrevista e desexamos longa vida á nova plataforma informativa.

/por

Celso Emilio Ferreiro guionista

En xullo de 1951, celebrouse unha pelegrinaxe polos lugares vinculados á vida de Rosalía de Castro. Participaron nela as máis egrexias personalidades da cultura galega daquel tempo (Ramón Cabanillas, Otero Pedrayo, Paz Andrade, Gómez Román, Martínez Risco, Manuel Casás, Ramón Piñeiro, García Sabell e Fernández del Riego, entre outros), ademais de centos de galegos anónimos que lles uniron de xeito espontáneo.

Os actos rosalianos proseguiron en Compostela os días 24 e 25 de xullo daquel mesmo ano, coa presencia de dona Gala Murguía. Todo aquilo deu orixe a unha película, con guión de Celso Emilio Ferreiro.

[video_youtube width=”590″ height=”420″ shadow=”true” autoplay=”false” autobuffer=”false” ]http://www.youtube.com/watch?v=FvFGK4kbOfw[/video_youtube]

/por

Poemas de Celso Emilio Ferreiro vertidos ao inglés a cargo de Jason Preater

No interesante blogue Writing Finger, Jason Preater ofreceu, hai algúns meses, a tradución de tres poemas de Celso Emilio Ferreiro ao inglés. Velaquí a súa versión de  ”Longa noite de pedra”:

Long Night of Stone

In my path there is a stone
I have a stone in the middle of the path
I have a stone
In the middle of the path I have a stone.
(Carlos Drummond de Andrade)

The roof is of stone
Of stone are the walls
And the shadows
Of stone the ground
And the bars.
The doors,
The chains,
The air,
The windows,
The looks,
Are of stone.
The hearts of men
Who wait far off
Are made
Also
Of stone
And I am dying
In this long night
Of stone.

/por

Radio Lugo-Cadena Ser divulgará a obra de Celso Emilio Ferreiro

Desde a Fundación Celso Emilio Ferreiro  celebramos esta iniciativa da que se nos informa en El Progreso:

El grupo Radio Lugo-Cadena Ser ha puesto en marcha el proyecto ‘O son da nosa fala. Celso Emilio Ferreiro. Cen anos’, que consistirá en la emisión diaria de poemas y piezas biográficas sobre el autor, leídos por figuras públicas y personas anónimas. El proyecto, coordinado por el locutor Paco Nieto y la periodista Tania F. Lombao , pretende recopilar 1.000 voces.

/por

LOGOTIPO ANO CELSO EMILIO

Presentamos o Logo do Ano Celso Emilio.

/0 Comentarios/por

O centenario de Celso Emilio reclama a súa condición de poeta popular

O escritor de Celanova aínda conserva con orgullo o recoñecemento popular cen anos despois de nacer.

 

CAMILO FRANCO   santiago / la voz  18 de febrero de 2012

Celso Emilio Ferreiro volverá ás rúas ao longo de 2012. Rúas, casas, escaparates e escenarios serán, ademais dos académicos, espazos de celebración para un escritor que aínda conserva con orgullo o recoñecemento popular cen anos despois de nacer en Celanova.

Un conxunto de institucións culturais galegas presentaron as liñas xerais das conmemoracións que lembrarán este centenario, poñendo de manifesto o procedemento de cooperación para a organización das actividades e a vixencia absoluta da figura e da obra de Celso Emilio Ferreiro e das súas reivindicacións.

Ata oito institucións presentaron este arranque do centenario ferreiriano. Ademais de Cultura, a Real Academia, o Consello da Cultura, o Concello de Celanova, o Pen Clube de Galicia, Política Lingüística, e a fundación que leva o nome do autor de Longa noite de pedra aportarán distintas actividades para conformar un calendario que non deixe fóra ningunha das facetas do escritor e que ligue co carácter universal que o autor ten.

Entre as primeiras iniciativas que xa están en marcha cóntase a páxina web celsoemilioferreiro.org, que, segundo o seu fillo, Luís Ferreiro, «recolle toda a información segmentada nas súas etapas vitais, incluíndo material gráfico». Nesta web tamén se ofrecerá información sobre todas as actividades deste centenario e do cincuentenario da edición de Longa noite de pedra.

Entre as actividades anunciadas figura unha iniciativa de ler versos do escritor en casas de rúas de Galicia que leven o nome de escritor, unha iniciativa á que poden sumarse os veciños que o desexen en cada unha das poboacións. No mesmo sentido, versos e textos de Ferreiro están presentes xa en escaparates de comercios de Celanova e en espazos públicos da vila.

 

/por