1936-1940
Ao estoupar a guerra civil Celso Emilio é chamado a filas cos mozos da súa quinta e enviado á fronte de Asturias. Liquidada a guerra en Asturias é destinado a Transmisións no edificio da Telefónica de Oviedo onde, dun xeito casual en 1938, coñece a Moraima, con quen casará máis adiante e con quen terá catro fillos: Luís, Xosé María, Isabel e Xabier.
Nun permiso en Celanova fala criticamente nunha tasca sobre o novo réxime e unha veciña denúnciao ás autoridades do lugar, de xeito que pasa catro días e tres noites nunha cela do mosteiro de San Rosendo. O gobernador militar de Ourense ordena a súa execución, que non se cumpre mercé a influencias de carácter familiar: aí nacerá o seu coñecido poema “Longa noite de pedra”, que logo lle daría o título ao libro homónimo.
Á conclusión da guerra retorna a Celanova e exerce con Velo Mosquera a docencia na súa vila, iniciando por libre estudos de Dereito e Maxisterio.
Poema relacionado: Agosto 1972
A min non me importa
que o pazo da morte estea ahí enfrente.
A.S.
Sabes, Moraima,
a morte é unha soia criatura,
pro ten moitas caretas diferentes
e gadañas ubicuas.
Un día olléina,
con figura de peixe,
nadando pola febre
dun neno enfermo.
Dempóis trocóuse
nun escuro trebón
agallopando a chaira.
Vestida de mapoula
vina outra vez poñendo
letras macabras
nos muros brancos.
Viva eu, escribía,
viva eu, escramaba a morte mesma.
E nun vello mosteiro miréina
retratada de vampiro
nos ollos centinelas que gardaban
a seiscentos prisoeiros.
Co nome de Xosefa
vina outra vez
pedindo o sangue
dos inocentes
pra apagar o seu odio
de Némesis ouscena.
E voltéi a topala
nas Asturias de Oviedo
vestida de soldado,
disfrazada de lóstrego,
envolta en poo e chumbo,
asubiando unha estrana melodía.
E tornéi a mirala
nas rúas de Caracas,
cando a terra tremeu
con espasmos xeolóxicos
e a cidade bradaba
coma besta ferida.
A derradeira vez
que me atopéi con ela
foi dentro dun Volkswagen
–¿lémbraste?–
pro esa é outra historia.
Galería de fotos da época
Algunhas fotos da época
Celso Emilio e Moraima, de noivos. Xixón, maio de 1943 (Foto Unifa, Xixón).
Moraima, muller de Celso Emilio, lembraba que esta imaxe era da época na que se coñeceron. Na dedicatoria autografada lese “Para todos vosotros con el cariño infinito que os profesa, Celso Emilio Ferreiro. Oviedo 13-11-38.
Celso Emilio, á dereita, mobilizado. Xixón, 1937.
En Acevedo do Río en 1939.
Fotografía oficial da voda Celso Emilio e Moraima. Xixón, 15 de xullo de 1943 (Foto Jermán).
